Beetje vals (18)

Brazilianen zijn niet zo gek op sauna´s. Het is buiten al heet genoeg. Felle zon, dan zoeken ze rap een plekje in de schaduw. Waarom een half uurtje doorbrengen in een afgesloten ruimte waar het én vochtig is én ook nog eens bloedheet. Onzin.
Sauna´s zoals in Nederland zijn er niet. Brazilië kent het fenomeen Club. Dat is een omheind terrein waarbinnen zwembad, voetbalveld, restaurant en bar te vinden zijn. Entree betalen en je kunt er zwemmen, zonnen, naar live muziek luisteren, hapje eten, wat drinken. Aan alles is gedacht, ook voor kinderen is er een speciale ruimte. Het scheelt welke club je kiest, simpel of sjiek. Een sauna is er ook. Vaak twee. Eén voor vrouwen, één voor mannen. Met kleedruimte en relaxruimte, als het meezit. De sauna ga je in mét zwembroek/bikini aan. Naakt, daar is geen sprake van. Gemengden sauna´s zijn er, maar zoals gezegd, in zwemkleding of met een short aan naar binnen.
Aan Brazilianen uitleggen hoe het er in de Nederlandse sauna aan toegaat, levert enorme verbazing op. Naakt? Vrouwen en mannen, zelfs jongeren? Alleen badjas aan als je sauna of zwembad verlaat? Mijn hemeltje! Aan Nederlanders uitleggen hoe Brazilianen hier over denken, levert eveneens verbaasde gezichten op. Hè? Wat preuts.
Verwarring. Wat is preuts? Naakt in de sauna of op het strand, zelfs topless, het schijnt niet te passen in de Braziliaanse cultuur. Aan de andere kant. Vrouwen gaan voor Nederlandse begrippen bijna ´naakt´ over straat. Een bh wordt nauwelijks gedragen, borst en tepel duidelijk zichtbaar. Op het strand dragen vrouwen zulke kleine bikinibroekjes, dat het meer lijkt op twee draadjes dan op een broekje. Zo wordt het ook genoemd, ´dental flosh`, het witte touw waar je je tanden mee schoonmaakt. Leggings worden strak gedragen. De venusheuvel is zichtbaar. Ordinair, zeggen Nederlanders, vies zelfs. Mannen dansen in zeer strakke pakjes of zwembroekjes op podia op Braziliaanse stranden om de badgasten te vermaken.
Verder. Huisjes en krotjes in arme wijken zijn erbarmelijk gebouwd. In elkaar geflanst, is een beter woord. Grote families wonen in een enkele kamertjes. Het komt voor dat er niet eens binnenmuren zijn. Met doeken worden verschillende ruimtes gecreëerd. Kinderen op één ´kamer`, mama en papa in een ander. Als mama en papa vrijen dan kan het niet anders of de kinderen horen en/of zien alles. In de oude Indiaanse cultuur was dat overigens normaal. Een ´wigwam` heeft geen aparte ruimtes. Ouders bedreven de seks aan de zijde van het kroost. Dat keek er niet van op.
Iets anders dan. Menige dans in Brazilië heeft een sterk sensueel karakter. Zeker na de opkomst van de funk in de discotheken en op grote festivals. Maar ook al in de jaren zeventig, met de lambada. Meisjes met minirokjes, die opzwaaien, en lichaamsbewegingen die er niet om liegen. Preuts?
De staat Bahia heeft enkele jaren geleden een oproep gedaan aan de eigen bevolking, vlak voor het carnaval daar losbarstte. Dat had alles te maken met het tegengaan van aids, nog immer een groot probleem in Brazilië. ´Alsjeblieft, pas op met vrijen tijdens carnaval. Maar al te vaak wordt in de hitte van de strijd het voorbehoedsmiddel vergeten. Dat is gevaarlijk, denk aan aids. Daarom pleiten wij voor de tongkus. Zoen elkaar, hou het daarbij, dat is toch ook fijn?` Een officiële bekendmaking van een overheid.
De verwarring neemt toe. Dan maar de straat op en het aan mensen vragen. Oud en jong moeten hard lachen als ik met mijn preutsprobleem en enig uitleg op de proppen kom. ´´Haha, een sauna met naakte vrouwen en mannen. Je maakt een grapje. Dat zal me wat zijn in Brazilië. We hebben hier sekssauna´s, maar dat is heel wat anders. Of ik naar een Nederlandse sauna zal gaan? Ben je gek geworden?`` Een bevredigend antwoord blijft echter uit.
Een Nederlandse vriendin, die Brazilië als haar broekzak kent, er twintig jaar heeft gewoond, getrouwd is geweest met een Braziliaan, zegt het zo: ´´Brazilië is bij uitstek een katholiek land en biedt geen ruimte aan dat soort naakt. Ik heb eens topless gelegen op een strand, daar schaam ik me nu voor. Mijn ex-man zei altijd dat een driehoekje op de tepel en eronder spannender is dan helemaal bloot. Dat zal het zijn.``
Mijn vriendin zit thuis op de bank. Diep in gesprek met een kennisje over waarden en normen in hun land. Komt even dat goed uit. Ook aan hen leg ik het probleem voor. Na even te hebben nagedacht, volgt een gezamenlijke mening. ´´Het is misschien moeilijk te begrijpen voor buitenstaanders. Brazilië is vol van tegenstrijdigheden. Geweld en tolerantie, arm en rijk, vurig beminnen, maar ook die wrede haat. Het één sluit het ander niet uit. Wel zo goed als topless op die fraaie wagens tijdens de beroemde carnavalsstoeten in Rio de Janeiro en Sao Paulo, maar niet op een zonnig strand aan de kust? Preuts nee. Het is eigenlijk een beetje een valse mentaliteit.``