Dromen zijn géén bedrog (104)

Het is twee uur in de nacht van woensdag 16 maart op donderdag 17 maart. Ik word met een schrik wakker. Wat is dit voor een droom? Mijn vriendin vraagt in haar slaap wat er aan de hand is. Ik murmel wat, draai me om en wil verder genieten van de nachtrust. Vergeet het maar. Ik sta op en ga achter de computer zitten. Die droom! Ik leef in het jaar 1635, dat is helder. Contouren en waar echter niet. Wel heeft het met boten te maken. En met water. Het verwart, er is geen duidelijk verhaal. Het duurt ook maar kort. Ik ben klaar wakker nu, start de computer op en duik in het verleden. Naar 1635. Hé, verrek. Ik kom Rock de Braziliaan tegen. Hij is piraat, boekanier. Hij ziet het levenslicht in...1635! Joh. In het Portugees heet hij Roque Brasileiro. Dromen zijn géén bedrog. Hier moet ik meer van weten.
De zeventiende eeuw. Een echtpaar in Groningen krijgt een kind. De gezonde baby is een jongetje. Vader en moeder zijn kooplieden. De echte naam van de pas geborene zal nooit bekend worden. Zijn latere bijnaam echter wel: Rock de Braziliaan. Vader en moeder besluiten te verhuizen, van het noorden van Nederland naar het noorden van Brazilië. Dat is niet zo´n opmerkelijke stap, de Nederlanders zijn er heer en meester. De invasie van de Hollanders dateert uit 1630 (zie schets onder). Bijna een kwart eeuw zullen ze er blijven, de Portugezen verjagen hen in 1654. Rock is een jongeman inmiddels en kan zijn draai in Brazilië niet vinden. Geen werk, amper geld. Het zit het hem tegen. Maar de Groninger is niet voor één gat te vangen en sluit zich aan bij de boekaniers. Piraten op volle zee. Als matroos wint hij rap respect en vertrouwen van zijn kameraden. Dan ontstaat een muiterij op zijn schip, geen uitzondering in die dagen. De opstandelingen kiezen Rock als leider. Zijn dubieuze carrière neemt een aanvang. De Braziliaans-Groningse piraat maakt furore. In een kleine sloep veroveren hij en zijn manschappen een groot Spaans schip, beladen met zilver. Kassa! Dat schip is op de terugweg vanuit Mexico, dat destijds Nieuw-Spanje heette. Lang in Braziliaanse wateren zal Rock niet varen. Wel houdt hij er de bijnaam Rock de Braziliaan aan over. De boekanier is vooral actief in de Caribische Zee, met name in de buurt van de Mexicaanse stad Campeche. Daar overvalt hij schepen uit Spanje die koers zetten naar Havana of Europa.
Rock de Braziliaan is onvervaard, hard en wreed. Voor niemand bang, zoals een ware piraat moet zijn. Twee anecdotes over hem bewijzen het. De eerste. Zijn schip komt in een storm terecht en vergaat. Het gebeurt voor de kust van Campeche. Snel een kano in. Rock en zo´n dertig manschappen bereiken met die kano veilig de kust. Beetje kruit en wat wapens is alles dat ze bij zich hebben. Spanjaarden merken op dat vreemd en onwelkom volk hun land binnenkomt. Er op af. De piraten zoeken te voet een heenkomen. Maar de Spanjaarden zijn sneller, ze zetten met honderd man op paarden de achtervolging in. Een confrontatie kan niet uitblijven. Rock zweept zijn kameraden op en de Spanjaarden worden verslagen. De piraten maken vervolgens ook nog enkele kano´s buit en weten zo hun praktijken weer op te pakken.
De tweede anecdote. Een Spaanse gouverneur weet Rock de Braziliaan en zijn manschappen gevangen te nemen wanneer zij in de haven van Campeche naar buit speuren. Direct de kerker in. De doodstraf via ophanging blijkt niet meer te voorkomen. Rock verzint een list. Hij schrijft een brief naar de gouverneur. Een slaaf bezorgt de post. De gouverneur schrikt. In de brief staat dat vele piraten de stad zullen aanvallen als Rock en zijn kameraden niet op vrije voeten komen. Ondertekend door die vele piraten. De list werkt, de gouverneur heeft niet in de gaten dat de brief afkomstig is van Rock. De gouverneur laat de piraten vrij op voorwaarde dat ze de zeeroverij zullen opgeven. Dat beloven de boekaniers en vertrekken spoorslags naar Jamaica, waar ze rustig doorgaan met roven. Het is 1654, het einde van de Hollandse overheersing in het noordoosten van Brazilië.
Rock de Braziliaan heeft een hekel aan alles dat maar naar Spaans of Spanje ruikt. Op een dag komt hij een groepje Spanjaarden tegen en wil weten waar zij een aantal zwijnen houden. Natuurlijk met de reden om die te stelen. De Spanjaarden houden wijselijk hun mond. Dat komt hen duur te staan. Rock de Braziliaan neemt het groepje gevangen en roostert hen levend aan het spit. Als zwijnen. Over wreed gesproken? Aan boord van zijn schip laat hij Spaanse gevangen hun landgenoten opeten. Smakelijk eten. Zijn piratenvlag? Een afbeelding van een geraamte met de tekst ´Het lijk van een Spanjaard.`
Na 1670 wordt het stiller en stiller rond Rock de Braziliaan. Hij schijnt in het niets te verdwijnen. Hoe hij zijn laatste levensdagen slijt, niemand zal het ooit te weten komen. Verteld wordt dat hij op open zee is verdwenen, dat hij is gezien als bedelaar. Het blijft gissen. Een prachtig en open einde van een verhaal over een legendarische Groninger, die in Brazilië piraat wordt en wereldzeeën onveilig maakt. Bij wie nooit een muiterij is voorgekomen.
Met alle respect, ik ga de piratenvlag strijken. Het is al over zessen, de zon komt op. Ik ga terug naar bed. Tot de volgende droom.