Neo-nazi´s in Brazilië (69)

De politie doet vrijdag 5 november 2010 een inval in een woning in het centrum van Porto Alegre, de hoofstad van de zuidelijke staat Rio Grande do Sul. Ze treft materiaal van neo-nazi`s aan. De politie neemt cd's, dvd's, foto's, shirts, badges, messen, kettingen, boksbeugels en een laptop in beslag. Ook een video waarop bedreigingen aan het adres van senator Paulo Paim. De senator en voormalige minister is bekend om zijn inzet voor gelijke rechten en opkomst voor minderheden. Niemand wordt opgepakt. Maar politiechef Paulo César Jardim van de ´Groep die neo-nazisme bestrijdt` zegt dat de neo-nazi´s in Rio Grande do Sul bekend zijn bij de politie en dat actie wordt ondernomen. Deze groep heeft contacten met andere neo-nazi´s in de staten Santa Catarina, Paraná en São Paulo. De groep die neo-nazisme bestrijdt in Rio Grande do Sul bestaat acht jaar en is de enige in haar soort in Brazilië. Jardim laat weten dat neo-nazi`s in het zuiden van het land zijn begonnen zich te organiseren, onder de naam ´White Power Skin Zuid.` Onder hen afstammelingen van Duiters en Italianen.
Senator Paim is niet onder de indruk van de video. ´´Ik voel me niet geïntimideerd. Maar ik wil wel een openbare hoorzitting houden in het nationale congres.`` Hij noemt een rijtje presidenten. ´´Een zwarte in de Verenigde Staten, een indiaan in Bolivia en in eigen land eerst een bouwvakker en nu een vrouw. Neo-nazisme is onaanvaardbaar.``
Jardim heeft al verschillende operaties uitgevoerd tegen neo-nazi's in het zuiden van zijn land. Veertig leden van de groep zijn in staat van beschuldiging gesteld. Sommigen zitten vast, anderen worden gezocht. De Braziliaanse neo-nazi`s komen vooral uit de middenklasse, enkelen uit de hogere klasse, legt Jardim uit.
Het neo-nazisme in Brazilië is niet van gisteren. Zo vallen twaalf jonge neo-nazi´s in mei 2005 drie joden aan in Porto Alegre tijdens een herdenking van het einde van de Holocaust. In september 2007 een aanval op een groep van punks. Eén van hen krijgt elf messteken in zijn lichaam, maar zal overleven. Twee skinheads vallen in juni 2009 punkers aan buiten een supermarkt, ook weer in Porto Alegre.
Een raar verhaal is dit. Een jong getrouwd stel wordt zaterdagnacht 2 mei 2009 om twee uur op rijksweg BR-476 in een auto doodgeschoten. Dat gebeurt, weer in het zuiden van Brazilië, buiten de hoofstad Curitiba van de staat Paraná.



Het zijn Benardo Dayrell Pedroso (24) en Renata Waechter Ferreira (21), hij is student rechten, zij in architectuur. De politie tast vooralsnog in het duister. Roof is het zeker niet, want geld en andere persoonlijke bezittingen worden in de auto van het dode stel aangetroffen. Bevreemding bij de politie wekt wel de aanwezigheid van maar liefst twaalf mobiele telefoons. Dan wordt na onderzoek een verdachte opgepakt in São Paulo, de 32-jarige econoom Ricardo Barollo. Hij heeft neo-nazistisch materiaal bij zich. Nazi-tekeningen, nazi-symbolen en een boek dat Barollo aan het schrijven is, neemt de politie mee. Het boek in wording handelt over de creatie van een staat zonder joden. Barollo bezoekt 20 april 2009 een feest van neo-nazi´s. Hij ontkent het, maar de politie is zeker van haar zaak. Op dat feest ook het studentenstel. Verscheidene neo-nazi´s vieren er in het geheim de 120ste verjaardag van Adolf Hitler. De twee studenten verlaten het feest om bier te kopen. Ze brengen ook een vriendin naar huis. Op de terugweg wordt het stel neergeschoten. Einde van een triest verhaal.
Neo-nazisme is in opmars in Latijns-Amerika. Onderzoeken wijzen uit dat in één jaar honderden acties worden gehouden in diverse landen, zoals Argentinië en Brazilië. Onderlinge banden worden verstevigd, het is één grote schande. Gelukkig treedt politie op, zijn er talloze actiegroeperingen tegen. Blijft over een discussie over het wel of niet aandacht besteden aan. Ik huldig het principe dat doodzwijgen erger is dan signaleren. Aan de kaak stellen is beter, met een duidelijke en kritische ondertoon.
Brazilië wordt in het essentiële boek ´Vijf eeuwen geschiedenis in dribbelpas` van de Vlaamse hoogleraar Eddy Stols aangemerkt als ´´territorium van de hartelijkheid`` en de Brazilianen als ´´de hoogvliegers van het sentiment en uiterst verdraagzaam.`` En met recht. Het lijkt er echter meer en meer op dat het Latijns-Amerikaanse land deze waarden gaanderweg verspeelt. Dat mag niet gebeuren, het zou de teloorgang van een unieke cultuur in de wereld betekenen. Daar waar Brazilië trots op is en mag zijn.
Neo-nazisme hoort nergens thuis op deze planeet en moet tot op de wortel worden bestreden. Neo-nazisme hoort zeker niet thuis in Brazilië, waar bijna tweehonderd miljoen mensen voor negentig procent in alle verdraagzaamheid naast elkaar leven. Waar moslims vrienden zijn met christelijken en niet-christelijken, waar ´vrouwen met hoofddoeken` niet worden nagekeken en volkomen zijn geaccepteerd.
Het is te hopen dat de federale regering van Brazilië niet achterover leunt, maar de hand aan de gevoelige pols houdt. En rigoureus actie onderneemt. Even zo belangrijk, misschien belangrijker, is de dialoog. Blijf in contact met die nazi-minderheid, veelal jonge en rijkere studenten uit de hogere Braziliaanse klassen. Niet isoleren, maar op hen in praten, waar de Braziliaan uitermate bedreven in is. Maak duidelijk dat een keuze voor nazisme niets anders is dan een keuze voor racisme, voor discriminatie, voor vernietiging van de medemens.
Tik op www.google.com.br de woorden ´neo-nazis no Brasil` in en een video van neo-nazi`s op You Tube verschijnt in beeld. Haal die op en dan blijkt dat op You Tube ettelijke video´s van skinheads en acties van neo-nazi´s in geheel Latijns-Amerika worden aangeboden. Ook in Brazilië. Het is te triest voor woorden, de maag draait ervan om. Aan de andere kant, het is eveneens een belangrijk signaal. Een signaal dat moet uitmonden in een nooit aflatende strijd tegen dit soort ideologieën. Met daad uiteraard, maar vooral ook met het woord.