Bloedbad (2) (115)

Rouw, woede en heimwee zijn de gevoelens die overheersen op de dag na het bloedbad in de gemeentelijke school Tasso da Silveira in Rio de Janeiro. De kruitdampen zijn opgetrokken, Brazilië likt haar wonden. Nieuwe en actuele cijfers. Families zullen deze vrijdag de 8de april 2011 elf kinderen begraven. Het dodental staat op dertien. In diverse ziekenhuizen in Rio de Janeiro ligt nog een tiental slachtoffertjes. Vier van hen zijn er slecht aan toe. Psychologen zijn actief. Ze staan families van overleden kinderen en leerlingen van de school bij. Trauma´s wegnemen, veel praten, veel luisteren. Buiten de school ontstaat een bloemenzee. Kaarten met namen erop van de jonge slachtoffers.



De dader Wellington Menezes de Oliveira leeft niet meer. Hij schoot zichzelf na zijn actie door het hoofd op die zwarte donderdagochtend de 7de april op een trap van de school (zie foto boven). De slachtpartij in de school duurde, naar nu blijkt, slechts zo´n vijf minuten. Wellington woonde alleen in een huisje vlakbij Tasso da Silveira. In dezelfde straat zelfs. Buren van de dader spreken van een in zichzelf getrokken jongeman, die nauwelijks oog had voor wat er buiten hem om gebeurde. Geen vrienden, geen vriendin. Hij werkte in een worstenfabriek. Daarna naar huis, achter de computer. Absoluut niet gewelddadig, nooit in aanraking met de politie. Augustus vorig jaar verliet Wellington de fabriek.
De politie doet onderzoek naar de herkomst van de twee pistolen, die Wellington tijdens zijn slachtpartij gebruikte. Waar haalt iemand zonder criminele achtergronden deze wapens, van de kalibers .38 en .32, vandaan? Wellington had ook een zogeheten ´speedloader` bij zich, om de pistolen zeer snel te herladen (foto rechts). Hij schoot in totaal ruim honderd keer. Verder droeg hij een riem vol met munitie. De politie bezoekt het huisje van Wellington. Het is er één grote puinhoop. De computer blijkt verbrand. Huisraad is kort en klein geslagen. Alles wijst erop dat het bloedbad zorgvuldig is gepland, inclusief de fatale afloop.
De dader was een aangenomen kind. Zijn adoptieve ouders zijn beiden overleden. Zijn biologische moeder leeft ook niet meer. Volgens familieleden van haar leed zij aan schizofrenie. Wellicht dat die geestesziekte van moeder op zoon is overgegaan. De dader heeft van 1999 tot 2002 op de Tasso da Silveira gezeten. Een goede leerling, geen agressief kind, wel weer teruggetrokken. Nieuwtje: hij was in die tijd het slachtoffer van bullying. Pesterijen van medeleerlingen. Wellicht dat die agressie een voedingsbodem is geweest voor diepe haatgevoelens. Psychologen, sociologen en criminologen doen in de pers hun zegje. Dat heeft twee kanten. Eén: een hoop bla bla en wat moeten een moeder en vader ermee die zometeen hun twaalfjarige dochter gaan begraven. Twee: toch is het goed. Het is een verklaring over het waarom, een mens is altijd op zoek naar antwoorden. Deze prietpraat helpt ongetwijfeld bij de rouwverwerking.
De pers ontdekt een broer van Wellington, die in de buurt van de Braziliaanse hoofdstad Brasilia woont. Hij wil wel wat zeggen, maar komt niet in beeld en eist een vervorming van zijn stemgeluid. Hij is doodsbang het slachtoffer te worden van wraakacties. ´´Wellington was altijd afwezig. Ik maakte me druk over sommige denkbeelden van mijn broer. Zo zei hij in de Verenigde Staten een vliegtuig te willen neerhalen.`` Het is bijna twaalf uur ´s middags op deze vrijdag in westelijk Rio de Janeiro. Het zonnetje schijnt. Een mooie dag. Maar niet voor familieleden van de elf jonge slachtoffertjes, die na rouwdiensten op verschillende begraafplaatsen ter aarde worden besteld. Het gemeentebestuur stelt bussen beschikbaar voor collectief vervoer voor familieleden en kennissen van de overledenen. Burgemeester Eduardo Paes van Rio de Janeiro haast zich van rouwdienst naar rouwdienst. Weer lopen emoties hoog op, weer zakken ouders en kennissen van de slachtoffertjes in elkaar op straat. Netjes onder bomen, op hoeken van straten bij begraafplaatsen, staan diverse ambulances. Met deskundig personeel. De burgemeester: ´´Ik ben hier om de getroffen families steun te bieden. Dit is een tragedie die heel Rio de Janeiro aangaat. De slachtoffers waren kinderen in de bloei van hun leven. Een wrede daad heeft dat leven onderbroken. Niets zal ooit repareren wat zij hebben verloren.``
Cristiane da Silva Machado Gomes is een tante van de overleden 14-jarige Luiza Paula da Silveira (foto onder). Familie houdt Cristiane overeind bij de begraafplaats Jardim da Saudade. Zij legt uit over haar verdriet: ´´Het is over met mijn nichtje! Je moet eens weten hoeveel offers mijn broer heeft gebracht om het meisje op te voeden. Het was zijn prinsesje. Mijn God, waarom dit!? Waar haal ik de kracht vandaan om het verlies te verwerken?`` Neide Soares is oma van Luiza. ´´De droom van mijn kleinkind is voorbij. Waarom laat een school een man met twee wapens binnenkomen? Onder het mom van het geven van een lezing. Wordt dat niet controleerd? Waar is toch die beveiliging?``
De 13-jarige Mateus Moraes komt op televisie. Hij vertelt hoe hij die donderdag ontsnapt aan de dood. Als Wellington de klas binnenwandelt, staat Mateus (foto rechts) bij het schoolbord en begint te bidden. ´´Ik smeek hem, alsjeblieft, vermoordt me niet. Hij zegt: ´Rustig dikkerdje, ik zal jou niet neerschieten`. Hij herlaadt zijn wapen en ik ga door met bidden. Hij schiet vier keer. Ik sta doodsangsten uit, maar blijf staan. Hij zegt: ´Wegwezen jij.` God redt me.`` Het was het tweede lokaal dat Wellington bezocht. De lerares Portugees in de klas van Mateus had het lokaal verlaten omdat ze schoten hoorde en wilde weten wat er gebeurde.
Discussies laaien opnieuw op. Weer over het wapenbezit in Brazilië, weer over beveiliging. Bekend wordt dat geen gemeentelijke school in Rio de Janeiro een portier heeft. Wel zijn er beveiligingscamera´s, zoals op de Tasso da Silveira (foto links). Die hebben dan ook de bijna onmenselijke paniek geregistreerd tijdens het bezoek van Wellington aan de school. Misselijkmakende beelden in vale kleuren. Camera´s die emotieloos een tragedie in beeld brengen.
Brazilië en politiek. Momenteel circuleren in de Braziliaanse Tweede Kamer maar liefst 126 wets-projecten over wapenbezit, in de brede zin van het woord, onder de burgers. De landelijke commissie voor veiligheid op straat en bestrijding van georganiseerde misdaad heeft elf wetsvoorstellen in behandeling over het dragen van wapens. Bijvoorbeeld: mag verkeerspolitie wel of geen pistool tijdens haar werk dragen? Ook belangrijk.
Circuleren, in behandeling. Dat duurt én duurt én duurt in Brazilië. Of zoals een huilende moeder op één van de begraafplaatsen in het westen van Rio de Janeiro bij het graf van haar 13-jarige dochter het zegt: ´´Wanneer doet iemand wat aan die wapens op straat en beveiliging van onze kinderen? Vandaag is het de school van mijn dochter. Welke school is morgen aan de beurt?`` Allerlaatste nieuws, heet van de naald: één van de twee pistolen van Wellington behoorde toe aan een man, die inmiddels is gestorven. Een zoon van die man leende het uit aan Wellington. Het pistool is achttien jaar geleden ergens vandaan gestolen. Wordt vervolgd.