Gurupi (52)

De bar heet Gurupi. Dat is een plaats in de noordelijke staat Tocantins. De eigenaar komt er vandaan. Hij heet gemakshalve dan ook Gurupi. Niemand kent zijn echte naam. Het is normaal in Brazilië, dat de bijnaam de echte naam overvleugelt. Gurupi is een klein mager en onooglijk mannetje, met bril, met dikke brillenglazen. Hij past perfect in een Engelse komedieserie. Hij lacht nooit, is nooit blij. Terwijl hij reden genoeg heeft.
Zijn bar loopt als een trein. Logisch. Het zit tegenover de Federale Universiteit Goiãnia (UFG). Daar zitten ruim drieduizend leerlingen op. En leerlingen houden van uitgaan, dat is universeel. Dus het is druk bij Gurupi, bijna alle dagen, vanaf ´s middags vijf uur. Dan komen ze, de meisjes en jongens die het eigen land een nieuwe toekomst gaan geven.
Veel alternatieven ook en dat is redelijk zeldzaam in een staat als Goiás, waar Goiãnia de hoofdstad van is. Goiás is een boerenstaat. Veeteelt en akkerbouw. En countrymuziek. Op het platteland is het paard het vervoermiddel bij uitstek. Ik ben vaak op dat platteland geweest. In schitterende afgelegen plattelandskroegen met prachtige vergezichten. Cowboys met grote cowboyhoeden en rijlaarzen met sporen komen op paarden naar de kroeg. Ze springen van hun viervoeters, binden teugels vast aan een pilaar en leggen een biljartje. En drinken. En leggen uit dat de komende oogst weer zwaar tegen zal vallen vanwege de vele regens of juist vanwege het uitblijven ervan.
Vandaar dat punks, jongens met lange haren, die shirts dragen van de Sex Pistols en Aerosmith uit de toon vallen. Een compleet andere wereld. Maar het is goed, het is het gezicht van Gurupi. De bar trekt ook ouder publiek. Terecht. Vervelen in Gurupi doet geen mens. Luisteren en kijken zijn een genot. Altijd is er wel een discussie gaande en wie een beetje moed heeft, kan zo aanschuiven.
Ander punt. Het is verbazingwekkend hoeveel centjes die leerlingen toch in hun portemonnee hebben. Want drinken doen ze, en eten ook. Die erg aardige jonge obers, die zich voor een paar rotcenten per maand in het zweet rennen, kijken er weleens met stiekeme ogen naar. Maar het is niet zo verbazingwekkend. De universiteit is gratis, het is een staatsuniversiteit. Ouders van middenklasse sturen hun kroost ernaar toe. En geven centjes. Voor eten, voor een auto, voor benzine. Inclusief credit cards.
Hoe gek het mag klinken, ma en pa besparen op die manier. Niet alleen geld, maar ook tijd. Geen particuliere school, en die zijn duur. Een maand op zo´n school kost meer dan een minimumsalaris en dat is nou precies het salaris dat de obers van Gurupi verdienen. Verder geen romslomp. Niemand thuis de hele dag, geen rotzooi, minder eten kopen, minder gebruik van gas, enzovoorts. Ma en pa hebben zelf een volledige baan, het komt hen goed uit. Hier dochter- en zoonlief, geef maar lekker uit hoor. Dat is niet aan dovemansoren gezegd. Bier zal het zijn, op het terras van Gurupi.
Waar veel meisjes en jongens samenklitten, ontstaan relaties. Zeker in Brazilië. Versieren in dit land is bijna tot kunst verheven. Het gaat, overdreven, de hele dag door. Wat te denken van drieduizend pubers op één universiteit de hele dag? ´s Middags samen lunchen, en aan het einde van de middag samen naar de kroeg.
Het is soms fascinerend hoe ´de jongens achter de meiden aanzitten` in Gurupi. Want de jonge vrouwen van de universiteit zijn doorgaans heel wat mondiger dan de jonge vrouwen op het platteland. Brazilianen zijn macho´s. Vrouwen kleineren en zelfs mishandelen komt helaas nog immer veel te veel voor. Dagelijks. Het verandert een beetje, misschien gaat het sneller als Dilma Roussef in oktober de eerste vrouwelijke president wordt van het land.
De mannelijke studentjes moeten alles uit de kast halen. Noodzaak, want de juffrouwen laten zich de kaas niet van het brood eten. Liever geen lief, dan een sukkel, vinden ze. Zeggen ze ook hardop. Dat het aantal vrouwen het aantal mannen ver overtreft in hun land, zal ze een zorg zijn. Goed zo. Een miniwereld met meer emancipatie en meer respect voor de vrouw. Een mens zou bijna even opgelucht ademhalen.
De jongens laten het er niet op zitten. Romantiek, dat zit de Braziliaan in het bloed. Zeker vergeleken met die nuchtere en kille Hollanders. Vergeet niet, uitzonderingen bevestigen de regel hè. De Portugese taal leent zich er ook bij uitstek voor. Het is een ideale poëtische taal.
Vrouwen worden aangesproken in ultieme superlatieven en met creativiteit. Een van de mooisten die ik tot heden heb gehoord, hoort als volgt: ´´Prinsesje, meisje van mijn dromen, ik heb een groot probleem. Ik weet niet hoe ik het moet zeggen. Je moet me helpen, je moet me antwoorden. Als ik een mooie vrouw zie, denk ik altijd in edelstenen. Ben jij echt die pure diamant, precies op de juiste plek? Een pure diamant, helemaal voor mij?`` Het meisje lacht en accepteert. Een nieuwe liefde is geboren.
Op het toilet kom ik de jonge versierder tegen en maak hem een complimentje. Hij dankt en zegt: ´´Snap je waarom ik juist die woorden koos?`` Nee. ´´Zoek maar op wat Gurupi betekent. Zij weet het.`` Thuis direct achter de computer. Verrek zeg. Gurupi is een aloude term in de Indiaanse taal Tupi. Betekenis? Pure diamant!