De grote vakantie (42)

Voor Nederlandse begrippen is het ´zomervakantie` in Brazilië. Zij het dat het volop winter is. Droog, heet, geen druppie regen in het overgrote deel van het grote continent. Wel zijn alle scholen gesloten. De kinderen zijn vrij. Mama en papa soms ook. Families met geld voor een korte vakantie, een minderheid, trekken er op uit. Naar de kust of kamperen bij een van de vele grote rivieren zijn favoriet. Het laatste is een stuk goedkoper.
De reis naar de vakantiebestemming wordt afgelegd in de auto of veelal in de bus. Wordt het bussen, dan is reserveren vooraf bittere noodzaak. Het is spitsuur de hele dag, een dikke maand lang. Want de hele familie gaat mee. Familie in de breedste zin van het woord. Aangetrouwd, inwonend, burend, iedereen is familie in Brazilië, iedereen stapt die bus in. Dat betekent zo wat ongemakjes. Penantrante geurtjes van overvolle poepluiers tijdens lange busreizen of wat oudere kinderen die aandacht opeisen van iedereen buiten de eigen familie. En daarmee niet ophouden. Ouders vinden het prachtig, hebben eindelijk zelf even rust en roepen daarom niemand tot de orde. Aan te raden is toch maar die gevraagde aandacht geven.
Velen blijven echter thuis, noodgedwongen. Of soms ook niet noodgedwongen. Want dan kan familie overkomen die het ook niet breed heeft en die ver weg woont. Die blijft dan een paar dagen. Of één week, of twee, of drie, de duur van een verblijf wordt niet aangekondigd en met hoevelen ze komen ook niet.
Brazilianen zetten geen mens het huis uit, of er moet sprake zijn van een criminele actie. Eenmaal binnen, is binnen. Ze verkopen ook geen nee aan familie. Wat voor gevolgen heeft dat in de praktijk? Simpel: mijn vriendin vraagt me of ik geen zin heb om haar zus te bezoeken in een dorpje vlakbij. Dat wil ik wel. Eenmaal daar, tref ik nog een zus van haar aan, met drie kinderen. Wij zullen slechts een dagje blijven, kondigt vriendin aan. Dat worden er drie. Ook goed.
Op de vierde ochtend krijg ik vroeg de volgende mededeling: we gaan naar huis. Heel goed. Maar zus twee gaat mee en de drie kinderen ook. Voor een paar daagjes maar. Minder goed. Er gaat een rood lampje branden en niet voor niks. Die paar daagjes worden bijna twee volle weken. Want zus heeft geen centjes voor de bus terug. Het gaat niet zo goed met haar man, die haar én geen liefde én geen centjes geeft. Ze is afhankelijk van een lift van vrienden of een familielid. Voor die lift komt ´opdagen`, tja, dat kan wel even duren.
Ons huis is klein, maar aanwonende tante van mijn vriendin is weg, dus daar kunnen die vier mooi slapen. Tot ´s ochtends heel vroeg dan, want jonge kinderen zijn vroeg wakker en willen vroeg spelen. Het moet gezegd worden, de moeder beseft de lasten die ze op onze schouders legt en is heel lief. Ze kookt en dat doet ze heerlijk, ruimt op en wast af. Ik sjouw me twee keer per dag een breuk aan verse broodjes, verse melk en andere etenswaren. Ruilhandel, zogezegd.
Het is een drukte van belang de hele dag. Het voelt aan als kamperen in eigen huis. Dat komt ook omdat enige privacy niet meer bestaat. De wet in Brazilië is als volgt: staat een deur open, dan mag je binnenkomen zonder kloppen. Wil je je terugtrekken in de slaapkamer, zorg dan dat de deur dicht is, het liefste ook nog op slot. Een goede Nederlandse vriendin van me heeft jaren in Brazilië gewoond en was getrouwd met een Braziliaan. Het huwelijk hield geen stand. Op het einde was het een grote klaagzang. Haar man zei destijds tegen mij: ´Ze klaagt dat ze nooit eens alleen kan zijn. Als ze alleen wil zijn, moet ze maar naar de badkamer toe. Die deur kan op slot, heb ik tegen haar gezegd.` Ik vond het een rare en nare redenering. Maar toen woonde ik nog niet in Brazilië.
Met het gebrek aan privacy valt te leven. Maar daar houdt het niet mee op. Alles in huis is gemeengoed. Computer, televisie, dvd-speler, tot aan het echtelijk bed toe. Volle ijskast, hé, dat is lekker. Even die pure chocolade proberen, die krijgen we thuis nooit, daar heeft papa geen geld voor. Nestlé, goed merk. Grote stukken afbreken, we moeten profiteren. Alles tegelijk in het mondje. Gadver! Uitspugen! Oeps, op de net gerenoveerde sofa. Ach, die maakt tante wel weer schoon. Wat is die pure chocola toch puur zeg!
Ik ben niet gek. Die chocolade, vooruit, jammer. Maar de dure Remy Martin gaat bovenin een keukenkastje. Netjes achter een hoge stapel grote borden. Die gebruiken we toch nooit. Jawel, wij niet, maar de familie wel. Want grote borden, daar kan veel op. Wat staat daar achterin? Een rare fles. Kurk eraf, ruiken. Dat is lekker, sterke drank. Glaasje maar. Gatver! Uitspugen! Wat is die sterke drank toch sterk zeg.
Iedereen in een deuk. Ik lach mee, als die boer met die kiespijn. Mijn heerlijke fles cognac mag zo goed als leeg zijn, de maat daarentegen is zo goed als vol. Ik spring zonder aankondiging op de fiets. Vriendin verbaasd. ´´Waar ga je heen?`` Het antwoord luidt: ´´Ben zo terug, niks bijzonders. Zoen.`` Ik moet snel zijn. Het is bijna sluitingstijd. Ik heb geluk, de winkel is nog open. Hijgend zet ik me op een krukje achter de toonbank. Daarachter lieve mevrouwen in nette pakjes. ´´Zegt u het maar meneer.`` Het komt er een beetje hakkelend uit. ´´Eh, het is misschien erg gek, maarre, zou ik nu al een vakantie voor volgend jaar kunnen vastleggen? Voor twee personen. Ik betaal vooruit, contant, ja. Uh, laat me eens zien, heeft u iets goedkoops voor twee weken in het binnenland? Ja, dat lijkt me uitstekend zeg. Wel ver weg van de bewoonde wereld? Komt dat mooi uit, mijn vriendin en ik zijn verzot op ongerepte natuur en weinig luxe. Moeilijk te bereiken? Mevrouw toch, serieus? Wilt u onmiddellijk boeken!``