donderdag 12 mei 2011

Vreemdgaan (129)

´´Een vrouw wil alles in één man. Vriendschap, genegenheid én seks. Een man ziet geen probleem om deze zaken te verdelen tussen twee vrouwen. Eén voor de huiselijke besoignes, zij voedt de kinderen op. De tweede vrouw dient om het bed mee te delen.`` De Braziliaanse professor Mirian Goldenberg van de Universidade Federal do Rio de Janeiro, de federale universiteit, windt er geen doekjes om. Goldenberg (foto rechts) heeft gezag in haar land. Zij promoveerde op culturele antropologie, filosofie, sociale wetenschappen en schrijft boeken over onder meer (seksuele) relaties tussen de man en de vrouw in Brazilië. Ze is niet zomaar de eerste de beste en altijd goed voor scherpe uitspraken.
Goldenberg geeft haar mening op de Braziliaanse website Terra naar aanleiding van een recent onderzoek over het toenemend aantal vrouwen in haar land dat vreemdgaat. Televisiezender Rede Record wijdt maandag 9 mei 2011 een speciaal item aan overspelige vrouwen. Rede Record noemt cijfers: 42,8 procent van de vrouwen in het Latijns-Amerikaanse continent bedriegen hun partner. Dat is een toename van tegen de honderd procent in ruim twintig jaar. In 1990 bleef het percentage ´vreemdgaande vrouwen` op slechts 25 steken. De overspelige man? Dat percentage ligt al twintig jaar op iets meer dan 67,8. Rede Record noemt geen bronnen van het onderzoek. Geen nood. Want de federale universiteit in Rio de Janeiro heeft een eigen en ook recent onderzoek gedaan. Mirian Goldenberg leidde dat onderzoek. Cijfers: 60 procent van de mannen geeft overspel toe, tegen 47 procent van de vrouwen. Al vanaf 1989 wordt overspel door Goldenberg onder de loep genomen. Ook zij noemt een sterke toename van overspelige vrouwen.
Goldenberg doceert: ´´Mannen hebben altijd schuld. Vreemdgaande mannen zien overspel als een uiting van de eigen natuur. Vreemdgaande vrouwen geven hun mannen de schuld, zij plegen overspel omdat ze ontevreden zijn binnen het huwelijk of om ontrouw van de partner te wreken.`` Mooie doordenker. Goldenberg gaat door: ´´Waarom meer vrouwen vreemdgaan dan twintig jaar geleden? Omdat ze vrijer zijn nu, onafhankelijker. Ze accepteren geen ongelukkige huwelijken. Het grote probleem voor de man is tegenwoordig dat de vrouw zich ook doet gelden op het overspelpad. Zijn ze ontevreden, nemen ze een andere partner om hun wensen te vervullen.``
Goldenberg steekt een waarschuwende vinger in de lucht. ´´Wie denkt dat de vrouw op het gebied van overspel stapje voor stapje naar de man toegroeit, heeft het volkomen mis. Vrouwelijk overspel gaat gepaard met lijden en verdriet. De vrouw wil zich in het algemeen niet verdelen tussen twee liefdes, in tegenstelling tot mannen, die er geen punt in zien om twee vrouwen te beminnen.``
De professor schreef een boek met de titel ´Ontrouw, bericht van een antropologe`. Gebaseerd op haar studies over overspel. Goldenberg interviewde 1279 vrouwen en mannen in buitenwijken van Rio de Janeiro en gebruikte publicaties in kranten en tijdschriften over ontrouw en seks. ´´Het verschil tussen de beide seksen vermindert. Maar de Braziliaanse cultuur van ontrouw is nog immer een privilege van het mannelijk geslacht. De vrouwen blijven zich slachtoffer voelen, terwijl ze dat niet zijn.``
Hoe zit het met overspel en onderzoeken daarnaar in Nederland? De website Vreemdgaan.nu: ´Hoe vaak Nederlanders overspel plegen, is moeilijk te bepalen. Het hangt natuurlijk vanaf wat je onder vreemdgaan verstaat. Is zoenen al vreemdgaan? Of cybersex? Of moet het echt komen tot de daad? Niet alleen de definitie van vreemdgaan is problematisch, maar er komt bij dat er nog een groot taboe heerst op vreemdgaan. Mensen praten er niet graag over. Het hangt dus erg van de geënquêteerde af of deze de waarheid spreekt. Het lijkt erop dat de voorlopige schattingen laag zijn, dus dat vreemdgaan vaker voorkomt dan men wil toegeven.`
Niets op aan te merken. Goede tekst. Wel typisch Nederlands. Brazilianen zijn opener, geven ongezouten hun persoonlijke mening. Of het honderd procent waar is, daar mag een ieder vraagtekens bij stellen. Maar het komt er zeker dichtbij. Vreemdgaan in Brazilië houdt voor negentig procent ook ´de daad` in. Het uitgestrekte land kent het fenomeen seksmotel. Dit soort hotels bevindt zich buiten de stadsgrenzen en is hoog ommuurd. Daar zijn per uur kamers te huur. Van simpel tot heel erg sjiek, met een bubbelbad bijvoorbeeld. Altijd een televisie met continu pornofilms, een ijskastje met dranken, op het ijskastje condooms en soms een vitrine met onder andere dildo´s en glijmiddelen. Naar uw gerieven.
Op de Braziliaanse televisie wordt reclame gemaakt: ´Neem uw grote liefde mee naar ons motel. Verblijft u er vijf uur, dan is de lunch gratis`. Deze motels zijn uitgerekend dé plekken voor veilig overspel. De entree is aan de ene kant, de uitgang aan de andere zijde. Niemand ziet wat, alleen de kassajuffrouw of -meneer.
Terug naar Nederland. Het eerste grootschalige onderzoek naar vreemdgaan stamt uit 1991, uitgevoerd door het Nederlands Instituut voor Sociaal Sexuologisch Onderzoek (Nisso). Uit dit onderzoek blijkt dat 15 procent van de mannen en 9 procent van de vrouwen weleens vreemd is gegaan. Website Vreemdgaan.nu voegt eraan toe: ´Het eerstvolgende grote onderzoek naar vreemdgaan was van de psycholoog Henk Noort. Hij onderzocht 1700 heteroseksuele mannen en vrouwen tussen de 20 en 45 jaar. De percentages van Noort liggen hoger dan die van het Nisso: 25 procent van de mannen en 27 procent van de vrouwen plegen overspel.` Tot slot: ´Uit het jaarlijkse seksonderzoek van Durex blijkt dat 31 procent van de Nederlanders vreemdgaat. Wereldwijd zou dat cijfer volgens Durex op 22 procent uitkomen`. Aardig is de volgende conclusie op de website: ´Vreemgaande vrouwen lijken vaker op zoek te zijn naar een zielsverwant, terwijl overspelige mannen vooral gewoon plezier willen hebben`. Dat lijkt sterk op conclusies zoals die in Brazilië worden getrokken.
De Braziliaanse vrouw reageert massaal op de uitspraken van Goldenberg. Tientallen reacties op het web. Maria Rita bijt de spits af in een samenvattend overzicht: ´´Vandaag de dag bestaat geen echte liefde meer. Het leven is zo kort en wij laten onze begeertes maar betijen. Overspel is niet de schuld van de man. De vrouw en de man zijn gelijk. Ze willen zich beiden geliefd voelen. Gebeurt dat niet met de één, dan vinden ze wel een ander.`` Nuchtere kijk.
Sergio Nascimento hecht weinig waarde aan het instituut huwelijk. ´´De man geeft geen liefde meer aan de vrouw, de vrouw schikt zich daar in. We moeten ons afvragen of het huwelijk nog bestaansrecht heeft.`` Lilian Corradi neemt geen blad voor de mond. ´´Ik weet het absoluut zeker. De man doet niets om zijn partner te plezieren. Het een reden voor de vrouw om vreemd te gaan. De man is gefrustreerd en kan niet tegemoetkomen aan de begeertes van zijn vrouw.`` Isabela Santos is twintig jaar en heeft veel met mannen gevreeën. ´´Mijn huidige relatie zal in een huwelijk uitmonden. Maar ik moet wél tevreden zijn binnen die relatie. Ik heb vaak gedacht aan ontrouw op momenten dat ik te weinig liefde, attentie en genegenheid kreeg en me onveilig voelde. Slechts een klein aantal mannen slaagt er in om iedere dag dezelfde vrouw te veroveren. En geloof me, dat is inderdaad erg moeilijk.`` Mayrlla Kathyuska dan: ´´Mannen willen altijd meer, vrouwen gaan vreemd als ze merken dat hun man niet meer om hen geeft.``
Aline pleit voor een dialoog tussen vrouw en man als er sprake is van overspel. ´´Als respect binnen een relatie wegvalt, staat de deur wagenwijd open naar ontrouw. Het is echter vluchten voor de realiteit. Een goed gesprek kan uitkomst bieden.`` Een geknakte man aan het woord. Hij heet Wellington. ´´Mijn vrouw heeft me bedrogen. Het ontbreekt haar aan karakter, denk ik. Zij is echt niet verplicht om bij me te blijven, maar waarom scheidt ze niet eerst van me voor ze vreemdgaat? Kan ze na de scheiding een leven leiden zoals zij het wilt.`` Natalia is beduidend minder zwaar op de hand. Haar conclusie: ´´Vreemgaat is mode geworden. Iedereen pleegt overspel, tot aan beroemdheden toe, die wisselen continu maar van partner.``
Ariana daarentegen is haatdragend: ´´Mannen worden geboren met de natuurlijke instincten van een hond, een haan, een luiaard en een sluwe kater. Onaantastbaar en ontembaar brengen ze hun tijd op aarde door. Het is als de ziekte de pest. Nooit zijn ze met één vrouw tevreden, ze willen meer, ze willen een hele harem. Deze individuen met hun dierlijk gedrag en gewonde trots vernietigen door overspel alle gevoelens van respect, vriendschap, trouw en liefde waarin de vrouw zoveel tijd heeft gestoken.`` Dat kan de (overspelige) man in zijn zak steken. Marcelo Rafael voldoet aan het stereotype beeld van de Braziliaanse macho-man en onderstreept met zijn reactie de woorden van Goldenberg. ´´Lust en begeerte zijn de redenen waarom een man vreemdgaat. Bij een vrouw liggen sentimenten aan de grondslag van overspel. Ikzelf ben meerdere keren vreemd gegaan. Inderdaad, lust en begeerte. Maar mijn liefde is alleen voor mijn ex-vrouw.`` Geen commentaar.
Brazilië en ontrouw. Uit eigen dagboek. Nuances. In mijn vrijgezelle tijd in Brazilië had ik menig Braziliaans vriendinnetje. Ben ik vreemd gegaan? Nou en of! Maar eerlijk is het niet. Want al zei ik vooraf nog zo duidelijk dat ik geen vaste relatie wilde, me niet wilde binden en dat ik vrij wilde zijn, het was tegen vrouwelijke dovemansoren gezegd. Ieder ´vriendinnetje-voor-één-nacht` claimde me onmiddellijk. Geen ontkomen aan. Ik was van haar, moest bij haar blijven. Rustig zeg. Maar nee. Een ander vriendinnetje? Overspel.
Volgende nuance. Isabela Santos heeft het erover dat mannen amper in staat zijn om iedere dag dezelfde vrouw te veroveren. Prachtige uitspraak, ook weer die specifieke Braziliaanse cultuur. Braziliaanse vrouwen hebben veel meer aandacht nodig dan de gemiddelde Nederlandse vrouw. In alle opzichten. Brasiliaansen willen bijna continu een bewijs van de man zien of horen dat hij daadwerkelijk van haar houdt. En gemeende woorden en daden graag. Geen clichématig gedrag, daar prikken ze onmiddellijk doorheen. Angst om haar partner te verliezen? Nee, absoluut niet.
Een derde nuance. Het huwelijk als instituut. Een Braziliaanse vriend zei jaren geleden tijdens een stapavond en -nacht in Rio de Janeiro: ´´Het huwelijk zou maximaal voor drie jaar moeten gelden. Daarna wordt het automatisch ontbonden. Willen beide partners de verbintenis voortzetten, dan moeten ze die officieel verlengen. Met handtekeningen en al. Zo worden veel verdriet, ruzies, ellende en overspel voorkomen.`` Creatieve gedachtenspinsels. Zij het dat deze vriend een slecht huwelijk had, met veel verdriet, ruzies, ellende en overspel en niet lang na onze stapnacht officieel van zijn vrouw scheidde. Na ruim vijftien jaar.

1 opmerking: