Ongemakken (29)

Banken in Brazilië gaan om tien uur ´s ochtends open. Het is aan te raden om minstens een half uur eerder aan te sluiten bij de rij wachtenden buiten. Dat betaalt uit, want een uur later kan de wachttijd binnen makkelijk tot meer dan twee uur oplopen. Wie vooraan in de rij staat, is snel geholpen. Maar niet altijd. Er zijn zo van die onaangekondigde ongemakken. De meest gekke is wel het ontbreken van losgeld. Bankgeld zit in een kluis, veilig, een normale zaak. Die kluis is geprogrammeerd en gaat pas in de ochtend om een bepaalde tijd open. Ook een normale zaak. Het komt echter voor dat papiergeld en munten niet in dezelfde kluis zitten en dat die twee kluizen niet ´s ochtends om dezelfde tijd kunnen worden ontgrendeld. Een nieuwe file ontstaat bij de immer drukke ´snelkassa`, waar het de gewoonte is om de maandelijkse energie- en andere rekeningen handje contantje te betalen. Vooraan ja, maar nu wachten in een nieuwe rij op het wisselgeld.
Wie een bepaalde bank zoekt in een grotere stad en de weg wil vragen, doet er goed aan één voorbijganger aan te schieten. Nog beter is helemaal niet vragen en een plattegrond kopen, hoewel het kan zijn dat die gedateerd is en de straat waar de bank aan ligt, er niet opstaat. De weg vragen is bijna altijd vragen om moeilijkheden. Zeker wanneer de keuze valt op twee of drie mensen die bij elkaar staan. Ligt de gevraagde bestemming een eindje verderop, dat ontstaat een Babylonische spraakverwarring die nooit meer te ontknopen valt. Eén begint met uitleg. Nummer twee valt nummer één in de reden. Hij weet zeker dat het beter is bij de tweede straat niet rechtsaf, maar linksaf te slaan. Is er een nummer drie, dan is hij het absoluut niet eens met de nummers één en twee. Eerst rechtdoor en dan... Aan te raden is een gebaar te maken dat het duidelijk is en vervolgens wegwezen. En toch maar die plattegrond kopen.
Tandartsen werken gelukkig meer en meer met agenda´s. Bellen, afspraakje maken. Maar maak die afspraak ´s ochtends. En wees wijs, wees de eerste. Op wie gewacht moet worden, is slechts de tandarts zelf. Wat geen garantie is voor het uitblijven van vertraging. Ook tandartsen hebben te maken met kapotte auto´s, nachtelijke ruzies met de partner en erg zieke zoontjes en dochtertjes. Kan het echt niet anders, spreek dan af direct na de lunch, die is heilig in Brazilië. Alle andere tijdstippen, vergeet het maar en neem een goed boek mee.
Heeft het leven buitenshuis zo haar eigen wetten, dan geldt dat zeker voor het leven binnenshuis.
Brazilianen houden van afwisseling, veranderingen. Net als ieder mens. Normale zaak. Echter, niet altijd bestaat de mogelijkheid om af te wisselen. Geen geld om iets anders te kopen, de tijd ontbreekt om een ander uitstapje te maken. Iedere zondag staat namelijk een verplicht bezoek aan mama en papa op het programma. Familie is ook heilig.
Maar Brazilianen zijn niet voor één gat te vangen. Die veranderen domweg om de zoveel maanden het interieur van hun huis. Het bankstel gaat tegen een andere muur, de televisie een andere hoek in. Afwisseling. Als het daar bij zou blijven, oké, maar nee. Ook wat in de wandkasten zit, wordt opnieuw gerangschikt. Dat is een ramp, vooral als het de keuken betreft. De laden waren zo keurig netjes ingeruimd. Het bestek in de eerste, pollepels in de tweede, onderzetters en papieren servetjes in de derde. Na herinrichting zijn én de pollepels én de onderzetters én de servetjes spoorloos verdwenen. Want opnieuw inrichten, waar meestal de vrouw des huizes zorg voor draagt, gebeurt als medebewoners het huis uit zijn. Dan is er meer ruimte en tijd. Normale zaak. Maar het gebeurt zonder overleg vooraf en zonder uitleg achteraf. Het favoriete bakpannetje voor de zondagse omelet kan maanden onvindbaar blijven, totdat het bij de volgende metamorfose ergens in een kastje achter amper gebruikt keukengerei tevoorschijn komt. In de roes van de nieuwe inrichtingsdrang even vergeten waar dat ene pannetje neergelegd is.
Na de keuken is de slaapkamer zwaar favoriet. Zware wandkasten worden met vereende krachten verschoven, het bed wordt honderdtachtig graden gedraaid. En het lag net zo lekker, tegen die blinde muur aan. De inhoud van de kasten wordt grondig gereviseerd. Shirtjes, shortjes, blousen en broeken, ze moeten er allemaal aan geloven. Natuurlijk wordt net dat ene aftandse en verschoten T-shirtje, dat geweldig zit tijdens het werken in de tuin, node gemist. Navraag levert een volgende aanval op het incasseringsvermogen op. Toevallig kwam deze middag een arme vrouw aan de deur en vroeg om oude kleertjes voor haar zieke zoontje. Zo zielig. Ja, ja, dat shirt was al lang een doorn in het oog en nou draagt dat vermeende zieke kreng het. En het is past hem voor geen meter, het is veel te groot!
Braziliaanse ongemakken, waarvan met gemak een lange lijst is te maken. Maar de mensen ergeren zich niet. Rustig vragen is het devies en zonder irritatie.
Nog één binnenshuis advies dan. Echt dierbare boeken, dvd´s en cd´s, berg ze goed op. Of verberg ze. Want Brazilianen zijn erg sociaal, willen helpen en hebben geen moeite om uit te lenen. Dat prachtige fotoboek over Nederland is zonder medeweten van de rechtmatige eigenaar ineens foetsie. Uitleg volgt. Zoontje van de zus van de vrouw des huizes moet een werkstuk over Europa maken en komt dat even mooi uit, hier ligt toevallig een dik boek over de Lage Landen, zoals Holland ook in Brazilië wordt genoemd. En nog wel in het Portugees zeg.
Na een paar weken eens voorzichtig informeren of dat boek niet terug kan keren naar die gedupeerde rechtmatige eigenaar. Onmiddellijk wordt actie ondernomen. Bellen naar dat ventje. Hij belooft ernstig het boek komende zondag terug te brengen. Gelukkig. Die zondag draaft het vermaledijde zoontje inderdaad op, maar zonder boek. O ja, rustig blijven. Niet gelijk vragen, dat is onbeleefd, even wachten. Het is beter om tussen neus en lippen te informeren. ´´Uh, dat boek dat je nu al twee maanden in je bezit hebt, is van mij en ik ben er nogal aan gehecht en waarom heb je dat nou vergeten?`` Een zeer verbaasd jongetje kijkt met oprechte ogen de vrager aan. ´´Heb ik het niet verteld dan? Het zit zo, het neefje van mijn buurjongetje zag dat boek bij mij thuis op tafel liggen. Ook hij moet een werkstuk over Europa maken. Toeval hè? Maar maak je geen zorgen hoor, het komt goed.``
Goedkomen doet het inderdaad. In die zin dat de rechtmatige eigenaar kan fluiten naar zijn dierbare boek. Of naar zijn favoriete cd, of naar zijn zelfzame dvd. Niet ergeren, dat levert slechts negatieve energie op. Het beste is om van de nood een deugd te maken. Bij een ver aangetrouwd familielid ligt in een stoffig hoekje een prachtboek over Braziliaans voetbal. Met van die historische zwart-wit foto´s. Of het te leen is? Ja hoor, neem maar mee. Bedankt. Dat boek vult nu de lege plek in de boekenkast. En blijft dat doen. Normale zaak toch?